Hegi mant hascu ñei ’eḍa mañ ’am cem him ’u:pam

Nt ’am sikol ’i-kekiwua, c pi ha’icu ka: c pi ha’icu ñeid. Pi ’o ’an hu haicug hema. Ñ hab kaij, “Do: p wuḍ?”, k pi heḍi has kaij. Ñ hab kaij, “Nap ḍ ’a:pi, ñ-kihe?” – k pi heḍi has kaij. Pi heḍi ’am hu va haicug nt ’am ’abṣ ’ep ’i hi:. Ñ ’abṣaba ṣa pi ’ap ñ-ta:tk.

Mañ ’am him c cegĭto ’ab ’amjeḍ ha’icu mat ’am ñ-’a:gĭ g ñ-ve:nag ’ab ’amjeḍ g ñ-ma’i. Ñ-ma’i ’o ḍ a si ’ali, kuṣ ’am cem cecemait g ñ-ve:nag ’am jegkeḍ kutṣ ’am hi: g ñ-ma’i k ’am cem bei g cu’i-cekkuḍ k ’am ’abṣ si ’e-cu’imad.  Ṣ ’am ’abṣ ve:sko ’e-cu’imadc ’an has meḍ. Kaij g ñ-ve:nag maṣ hab ṣa ma:s mo g kokoi mo ’an has meḍ ki: ve:gaj! Mañ ’abṣ cegĭto ’ab ’amjeḍ c ’am si hehemhim. 

Ñe: nt ’am hahava ’i kekiwua. C hab ṣa ta:hadag mat ’i kekiwua g ñ-’i:bdag ’e:p nantkĭpi ha’icu ñei.  B ’o va ṣa ma:s mo g ’e:kdaj g ge’e ’u’uhig mat ’an ñ-da:m da’ihi. Ṣa’i si ge’e ḍ ha’icu ’e:kdag, mant hekid ta’i ’i ñia k pi ha’icu ñei. S hab hi ḍ ge ’u’uhig mat ’an da’ihi, ṣaba pi ha’icu ’an hu haicug da:m-ka:cim c-eḍ. 

Pi ha’icu ’o ’an hu ṣa’i da’ihim. Nt ’am cem ñ-dodolimat k ’am ñ-’a:gĭ matsp ḍ ’abṣ ge ’u’uhig matsp hekĭhu me:k da’ihi nt ’a:ñi ’abṣ pi ñei. Nt ’am ’i ñ-’a:… Pegi, mas a voho ḍ ge ’u’uhig, s hascu ’a:gc si ge’ej g ’e:kdaj? Nat ’am si ñ-miabidc da’ihim, ’o no si ge’e ḍ ’u’uhig? Pi ’añ ṣa’i ma:c mas hascu ḍ.Pi ’o ṣa’i me:k g ñ-ki: ’ab ’amjeḍ ’ami mañ hebi ’am cem him, nt ’am ’ep ’i hi:, c ’am ba’ic ’i s-hottam him, c ’am a ka: mo ha’icu ñ-’oidc him.

 Nt ’am ’ep ’i kekiwua, k ’am ’ep kekiwua ’e:p hegi matp hascu ñ-’oid. Ñ ’am si s-’e:bid, c pi ṣa’i taicu mant o ku:gam ’i ñia. Mañ ’am ’abṣ ’i ke:k c ’ab ṣa ta:hadag mañ ’am taṣ ke:k, ṣaba ḍ ’abṣ hemako ’o go:k mino:ji mañ ’am haicug. 

 Nt ’am ’i ñ-’a: mo pi ha’icu ’am ṣa’i ñ-’oidc him mañ ’abṣ ñ-lo:gocud, mo va s-ap’e, pi has ’e-ju:, nt ’am ’ep ’i hi:. Ñ ’am a ’ep ka: ha’icu mo ’an him ñ-’oidc. Ñ ’am ba’ic ’i s-hottam him k hegi ha’icu ’ep ba’ic ’i s-hottam him ’e:p. 

 Nt ’am ’ep kekiwua mant ’am o kaiha mas ’ep o kekiwua hegi matp hascu ñ-’oid, t ’am hiva kekiwua. Nt ’am ’i ñ-’a: mant o sikol ’i kekiwua k o ñei mas hascu ḍ hegi mo si ñ-’oid. 

 Mañ a si s-’e:bid k ’am cem si s-ba:bagĭ sikol ’i kekiwua, kut ’am hahava ha’icu ’an bei g ñ-kotva, c ’am si s-ve:c c si s-cioḍagĭ g novij.Ñ ’am ’abṣ ’i ke:k ha’akia mino:ji, c pi ṣa’i hoin c pi ṣa’i ma:c mañs has o ñ-ju:. 

 T ’oia ’am hahava ñeo hegi ha’icu, c hab ṣa kaidag mas ’am toḍkc ñeok c hab kaij “Pi g ’ab hu ṣa’i sikol ’i kekiwua. Pi ’g ’ab hu ṣa’i ñ-ñeid”. ’Am hab ta:hadag mo ve:sko g ñ-cu:kug si gigivk t ’am si ñ-tots mant hekid ’ab ñei g novĭ ’an ñ-kotva ’an. 

 Pi ’o ’am hu ’i si vepo ma:s mo g ’o’odham novĭ, cem ’alo hab a ma:s, ṣaba si s-ko:magĭ g ’elidaj c ’ep ba’ic ’i ge’ej mo g ’o’odham novĭ. C ’am ’ai gi’ik ge’egeṣ mamcpoḍ c ’ep si ce’ecev hu:c masma mo g ba’ag hu:c. T ’am ’i ñ-dagĭto hegi ha’icu nt ’a:ñi ’am ’ep ’i ñ-gevkai k ’am si ’i me:.

 Mañ ’am meḍ k ’am meḍ k ’am si s-hottam meḍ. K ’am a ’ep si ñ-’oidc meḍ c ’ep si ñ-miabidc meḍ.  Ñ ’am hahava ka: mo pi ’an hu ṣa’i ñ-ve:gaj, cem ’alo ñ-bijim c ’an ñ-hugidan meḍPi ’o ṣa’i has kaij hegi ha’icu ñ ’a:ñi ’abṣ ha-ka: g ta:taḍaj ’eḍa mo ’an meḍ ñ-hugtan, c hab ’ep ṣa kaidag mo pi ’am hu ṣa’i ’i:bheñ. 

 Ñ ’a:ñi ’abṣ ’ab ñeid g jeveḍ, c ’am cem ñeid mas ’am a ha’icu ñ-ta:gio, mant hab o pi ha’icu melckwua k o ’i gei c ’ep nañpi pi ṣa’i taicu mant o ṣel ’i ñia k ’am hahava o ñei hegi ha’icu mo ’an ñ-hugtan.

 Ñ ’am a ñeid g tonlig ’am ñ-ba’ic, c ’am a s-ma:c mo ḍ kanjul mo ’an naggia ñ-ki: ba’ic. Cem ’alo ’ant jivia ’u:pam c ’am miabidchim g ñ-ki:. Ñ ’am hahava pi ṣa’i ka: hegi ha’icu ’an ñ-hugidan. Mañ a ka: mo ha’icu si melcud g hevel, masma mo g ge’e ’u’uhig mo ’an si s-gevkam ’e-’a’anagid, c ’ab ṣa kaidag mo g s-gevk hevel.

 Nt ’am ’abṣ ’i kekiwua ñ-ki: ba’ic c ’am ka: mo ha’icu ’am s-gevkam cudwua ñ-ki: da:m. Nt ’am s-ba:bagĭ ta’i ’i hoinc g ñ-mo’o k ’am ’i ñei hegi mat hascu ñ-’oidc him mo ’am a ke:k ñ-ki: da:m. Pi ’o ṣa’i si s-ma:s hegi ha’icu nopi pi ṣa’i si maṣvag, ṣaba ’am ṣa ’e-ñeid g ’e:kdaj. 

 Mo va ṣa kucul ke:k ’am ’i ṣa ’e-jumalkad c ’am si hoin masma mat ’am si ’i:bam. Cu:kugaj ’o hab ṣa masma mo g ’o’odham cu:kug, ṣaba ’ep ge ge’egeḍ ’a’an mo ’an na:ngia ’e-ve:gaj, c g kakkioj hab ṣa ma:s mo g kavyu kakkio. Mo’oj ’o ’am a s-da:pk c s-vadadk, kus hab ṣa ma:s mo ’am ’abṣ ’e-he’eḍkad. Ṣa’i si s-taḍañim ’e-he’eḍkad, ba’ic ’i s-taḍañ mo g ’o’odham matp hekid ’o ’e-he’eḍkai. T ’am hahava ñeo k hab kaij, “Pi g ’ab hu ṣa’i ñ-ñeid”

 Nt ’am si s-hottam ’i va: ki:-c-eḍ, k ’am ku: g ku:paḍag k ’am si ya:vḍad.Kuñ ’am a s-cegĭto mañ ’am ṣa ’al ku:piokc g kosin vindoñ mant o heubagĭ g kosin. Ñe: nt ’am ’i me: mant ’am o ku:, k ’am ’i kekiwua c pi ṣa’i hoin. T ’am si ñ-cukugwua hegi mant hascu ’i ñei. 

 Hegi ha’icu ’am a ke:k jegkeḍ ’am ba’ic g vindoñ ñ ’am a s-ap ñeid g wuhioṣaj.  Mo hiva s-vadadk g mo’oj c g ’eldaj ’abṣ si s-ko:magĭ c s-vijiñ c ’ab ṣa ma:s mas ’am ’i ve:sko ’e-mehi. 

 Pi ’o ṣa’i ha na:nk c ’ep pi ha da:k, ’am ’abṣ ge je:jeg ’anai mo ’g ’o’odham ’an ’eḍagid g na:nk c da:k. Vu:puij ’abṣ si ge’egḍaj c si s-to:ta, c ’am ṣa ’al i s-cuck ’am ’i si s-’e’eḍavĭ. Pi ’o ṣa’i ha wuhi ’eldag, c hab pi ṣa’i ’e-vu:puigid. Ṣa’i si s-taḍañ g ciñij c pi hekid ṣa’i ku:p g ’e-ciñ. Ta:tamij ’o ’abṣ ’i si s-mu’umk, masma mo g ko’i ta:tamĭ, ñ ’am a taṣo ñeid mo ’am hiva ’e-he’eḍkad. K ’am hahava si s-ta-’e:bidam hehem k hab si s-kaidam kaij “Pi g ’ab hu ṣa’i ñ-ñeid! Pi g ’ab hu ṣa’i ñ-ñeid!”

 ’Am a dagṣc g vindoñ kus hab hi o si ku:pio. Ñe:, nt ’am ’ep ’i ñ-gevkai k ’am me:l k ’am si ’i ku: g vindoñ. Mant hekid ’am ’i ku:p, k ’am ’abṣ s-gevkam ge:g g novij hegi ha’icu. Kut ’am ’i dagĭto g vindoñ nt ’a:ñi ’am si ’i ku:p k ’am ya:vḍad. Pi ’at ṣa’i hi:n, ’am ’abṣ si s-ta-’e:bidam hehem t ’abṣ gam hu hi:. 

 Mañ ’am hahava ka: mo hegi ha’icu ’an hehem ve:sko ñ-ki: ve:gaj, c ’ab ha-ṣoṣontpag g vipindoñ hab ṣa masma mo ’ab ke:k ve:sij g vipindoñ ha-ba’aba’ic. Mañ hiva s-cegĭto ’eḍa mañ ḍ ’ali mo cem hekid ñeñ’e ñ-ve:hejeḍ g ñ-ba’abaḍ mantp hekid ’o ha’icu s-’e:beñ. Mo ’am cem hekid bebhe g ’e-ṣavkuḍ k ’am ñeñ’e k hab cece mat g ’e-ñe’i o si tots hegi matp hascu ñ-totsid k ’am hahava ’abṣ o ñ-dagĭto k o pi ṣa’i ñ-kuḍu.

 Ñe:, nt ’am me:l k ’am bei g ñ-ṣavkuḍ mo ’an naggia ku:paḍag hugtan k ’am ’i si ñe’e. Mañ ṣa jupij ñe’e, ṣa pi ṣa:muñim ñe’e, k ’am hahava ba’ic ’i s-kaidam ñe’e k ’am ’ep ’i si s-kaidam ñe’e. ’Am a kiap ha-ṣoṣontpag g vipindoñ, ṣaba pi hehem. B ’o ṣa kaidag mo ’am a si toḍk hahava, si s-kaidam toḍk ’an ve:sko ki: ve:gaj. 

 B ’o va ’ep ṣa kaidag matṣ ’am a bagat, k ’am hi:nk k hab kaijhim, “Pi g ’ab hu ṣa’i ñ-ñeid! Pi g ’ab hu ṣa’i ñ-ñeid!”. Ñ ’am a si ñe’ihim k ñe’eihim. Nt ’am ba’ic ’i ñ-gevkai c pi ’am hu ’i si s-’e:bid, ’am a s-ap daha g ñ-’i:bdag c ’am a si ñe’ihim. Nt ’am hi: ku:paḍag wui k ’i to:b g beikuḍ. 

 Nt ’am ’i ku:pio k ’am a kiap ñe’ihim. Mañ ’am si s-kaidam ṣav g ñ-ṣavkuḍ c ’ep si s-kaidam ñe’e t ’am hahava ’abṣ ’i ha’asa ha-ṣoṣontpag g vipindoñ c hi:nk hegi ha’icu. K pi ṣa:muñ. 

 Mañ a s-cegĭto mo hab cece g ñ-ba’abaḍ, “B ’apt ’am o ’a: hegi maptp hascu ’i s-’e:bid mat gm hu vo hi:. B ’apt o va ’a: mat o m-dagĭto c ’ep map pi ṣa’i taicu mat ’am o haicugkad. ’Am g ’ab ’a:g map pi ṣa’i ’e:bid.”  

 Nt ’am ’i vu:ṣ ñ-ki: ba’ic. Nt ’am sikol ’i kekiwua k ’ab ñei g ki: ma’iṣpaḍag. K ’am a ’ep ke:k hegi ha’icu ñ-ki: da:m. ’Am a ’ep pi ṣa’i si taṣo ma:s, ṣaba hab ṣa ma:s mo pi ṣa’i ’e-he’eḍkad hahava. ’Am a ṣa s-baga ma:s, nt ’am hi:nkoid k hab kaij, “Gam g hu hi:m! Pi ’añ ṣa’i m-’e:bid!”Nt ’am ’i ha-ku:k g ñ-vu:pui, nt ’am hava ’ep ha-ku:kpio k pi ha’icu ’am hu ke:k. Gam ’atp hu hi:. 

 Ba’ic taṣ ’eḍ ’ant ’am ’a:gĭ g ñ-ve:nag mat has ’i ’e-ju: ’eḍa mañ ’am cem him ’u:pam. Heg ’at ñ-’a:gĭ mantṣ o ce:gim g ma:kai natspi hems o va ñ-mumkic hegi mantp hascu ’i ñei. Ñe:, nt ’am ce:gim g ma:kai k ’am ’a:gĭ mat has ’i ’e-ju:. Nt ’am ’a:gĭ g ma:kai mo hab ’abṣ kaijhim “pi g ’ab hu ṣa’i ñ-ñeid”. T ’am ñ-kakke g ma:kai mañs ’ab a ñei, ñ hab kaij, “ha’o.”. Mant ’ab ñei ’eḍa mo ’an ke:k ñ-ki: da:m k ’ab ’ep ñei ’eḍa mo ’ab kosin vindoñ ba’ic ke:k. Heg ’at hema ñ-ma: g la’as hogĭ huaṣomĭ mat ’am ’eḍa ce: g kulañ c hab kaij mantṣ ’ab o va:kcid mantp hekid o ’oime ’am jegkeḍ cuhug c-eḍ, k hab a ’ep kaij, “B ’añ ṣa ñ-’elid maptkĭ hema ñei g jiavul. K hegi jiavul s-ma:c mapt ’ab ñei. ’At o va ’ep jivia k o m-kuḍu nappi s-ma:c mo has ’i ma:s. ’Ab g va:kcid ’i:da kut pi ’am hu vo m-miabĭ. 

 ’Idañ ḍ mu’i ’a’aidag mat hab ’e-ju: ’i:da, ñ ’a:ñi kiap ’ab va:kc ’i:da la’as huaṣomĭ mat ñ-ma: g ma:kai. Mant o ṣa vahava, b ’añ ṣa ñ-’elid mat ’ep o jivia. Pi ’añ ṣa’i ma:c mas has o ñ-ju: mat o ṣa ’u:pam jivia.

Ñe:...ḍ ’o ’ai hegi.